Fot. Kazimierz Netka.
Wolontariat ma znaczenie nie tylko społeczne, ale też ekonomiczne
W Gdańsku trwa trzydniowa misja reprezentantów Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES). Współorganizatorami, patronami tej wizyty są m.in.: Europejskie Centrum Wolontariatu (CEV), Miasto Gdańsk – Europejska Stolica Wolontariatu ‘2022, Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Europejskie Centrum Solidarności, Muzeum II Wojny Światowej, Regionalne Centrum Wolontariatu w Gdańsku, Związek Harcerstwa Polskiego, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Fundacja RC, Komisja Krajowa NSZZ ”Solidarność”. Przedstawiciele tych organizacji przybyli między innymi po to, by zapoznać się z osiągnięciami Gdańska jako Europejskiej Stolicy Wolontariatu ‘2022. Przy okazji postanowili podyskutować szerzej na temat przyszłości wolontariatu w całej Unii Europejskiej. W tym celu zorganizowano międzynarodową konferencję pt.: „Wolontariusze – obywatelski i obywatele budujący przyszłość Europy”.
Fot. Kazimierz Netka.
Mieliśmy przyjemność uczestniczyć w tym spotkaniu, w Europejskim Centrum Solidarności. Konferencję zorganizowała Grupa Organizacji Społeczeństwa Obywatelskiego Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES), po to, by ocenić, oszacować wkład wolontariuszy w życie społeczne w Unii Europejskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
Gości powitała Patrycja Medowska – zastępca dyrektora Europejskiego Centrum Solidarności, podkreślając m.in., że zgromadziło się tutaj gremium, czujące się odpowiedzialnym za przyszłość naszego kontynentu
Fot. Kazimierz Netka.
Séamus Boland – Irlandczyk, przewodniczący Grupy Organizacji Społeczeństwa Obywatelskiego w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym (EKES), podkreślił, że bardzo się cieszy z tego wydarzenia. Po raz pierwszy jest w Polsce, i oczywiście w Gdańsku. Zwrócił uwagę na znaczenie Unii Europejskiej, jako wspólnoty. Przypomniał, że 80 procent Irlandczyków opowiedziało się za przystąpieniem Irlandii do Unii Europejskiej. Nawiązując do wojny prowadzonej przez Rosję na Ukrainie, przewodniczący Séamus Boland zaakcentował, że ta wojna pokazuje, że musimy być częścią silnej Europy, bo mniejsze kraje mogą stać się celem napaści ze strony większych mocarstw.
Nawiązując do znaczenia wolontariatu, przewodniczący Séamus Boland powiedział że około 5 procent europejskiego PKB wytwarzanych jest przez wolontariat. Dzisiejsze wydarzenie jest okazją, by namawiać członków Unii Europejskiej by zadecydowali o konieczności wsparcia wolontariuszek i wolontariuszy, by rządy uważniej wsłuchiwały się w to, co mają do powiedzenia wolontariusze. Co piąta osoba powyżej 16. roku życia prowadzi działalność wolontariacką.
Fot. Kazimierz Netka.
Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Miasta Gdańska, przypomniała, że Gdańsk w konkursie wywalczył sobie prawo do tytułu: „Gdańsk – Europejska Stolica Wolontariatu ‘2022”. Celem działań tej Stolicy było potrojenie liczby wolontariuszy do końca 2022 roku, w Gdańsku. Już w marcu te zamierzenia udało się zrealizować – dzięki temu, że obywatele tak gremialnie zgłosili się do wolontariackiej pracy na rzecz uchodźców z Ukrainy. Wszyscy jednak byśmy woleli, żeby tego nie było – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz, powołując się też na słowa Séamusa Bolanda.
Działamy dalej – dodała pani prezydent Gdańska. Rozszerzamy sieć lokalnych centrów wolontariatu (LCW) – dzielnicowych. Naszym założeniem jest utworzenie 10 LCW. Nie byłoby to możliwe bez aktywności organizacji pozarządowych. Pracujemy nad Kartą Wolontariusza, która ma być dołączona do Karty Mieszkańca.
Fot. Kazimierz Netka.
Gdańsk pracuje też nad rozwojem wolontariatu pracowniczego. Cieszę się, że w 2027 roku będziemy gospodarzami Jamboree – Światowego Zlotu Skautów – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska.
Organizatorem 26th World Scout Jamboree ‘2027 roku jest Związek Harcerstwa Polskiego. Na sali, podczas konferencji „Wolontariusze – obywatelki i obywatele budujący przyszłość Europy”, obecny był harcmistrz Artur Glebko – Komendant Chorągwi Gdańskiej ZHP.
Warto wiedzieć, że w Gdańsku powstał Dziennikarski Ogólnopolski Klub Wolontariuszy – Dziennikarskie Służby Wolontariackie.
Fot. Kazimierz Netka.
Gabriella Civico – dyrektorka Europejskiego Centrum Wolontariatu (CEV) i członkini Europejskiego Komitetu Sterującego Stowarzyszenia Społeczeństwo Obywatelskie Europy, przedstawiła informacje na temat: „Współczesny wolontariat w Europie”.
Gdańsk jest bardzo dobrym przykładem tego, jak dialog pomaga tworzyć i wdrażać politykę społeczną. Ciesze się, że Gdańsk był wśród konkurentów w konkursie do tytułu: Europejska Stolica Wolontariatu. Przygotowujemy wizytę studyjną w Gdańsku, w październiku. Zobaczymy głębiej jak wygląda wolontariat w Gdańsku.
Pani dyrektor Gabriella Civico poinformowała też, że czynione są starania o to, aby rok 2025 ogłosić Rokiem Wolontariuszy w Unii Europejskiej. Rok 2011 był Rokiem Wolontariatu i wtedy dyskutowano o koncepcji wolontariatu jako całości. W 2025 roku skupimy się na ludziach, którzy są wolontariatkami i wolontariuszami – poinformowała Gabriella Civico.
Fot. Kazimierz Netka.
Wojciech Kaczmarczyk – dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego przedstawił „Krajowe programy wspierające wolontariat w Polsce”. Przypomniał, że konferencja miała odbyć się w marcu 2020 roku. Pan dyrektor podkreślił, że się cieszy iż EKES zorganizował w Polsce debatę na temat wolontariaty. Powiedział, że 99 procent obywateli nie wie, że aż 3 procent PKB powstaje dzięki pracy wolontariuszek i wolontariuszy. Tak było kilka lat temu, teraz ten udział wolontariatu w tworzeniu PKB może być wyższy. Żeby zastąpić pracę wolontariatu w Polsce, trzeba by wydać rocznie 40 miliardów złotych. Wolontariat ma znaczenie nie tylko społeczne, ale też ekonomiczne. Wolontariat powinien znaleźć się w centrum debaty europejskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
W Polsce od 4 lat istnieje program rządowy na rzecz wzmacniania wolontariatu. To najprawdopodobniej pierwszy taki rządowy program w Unii Europejskiej i najprawdopodobniej będą wprowadzane kolejne programy wsparcia wolontariatu w Polsce.
Fot. Kazimierz Netka.
Krzysztof Pater – Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego, członek EKES, też mówił o znaczeniu wolontariatu w Polsce. Dlaczego nasz kraj odgrywa w tym niebagatelną rolę? Tu działa jedna z największych organizacji wolontariackich: Ochotnicza Straż Pożarna. Drugi pod względem liczebności w Polsce wolontariat Związku Harcerstwa Polskiego, który zorganizuje za 5 lat Jamboree ‘2027. Polska jest też pierwszym krajem w Unii Europejskiej, który zaczął przeprowadzać regularne badania statystyczne dotyczące wolontariatu – poinformował przewodniczący ZHP Krzysztof Pater, członek EKES.
Dalej podczas konferencji odbywały się debaty.
Fot. Kazimierz Netka.
Sesja I: Tendencje w rozwoju wolontariatu w Unii Europejskiej. Moderator: Łukasz Samborski – współprzewodniczący Rady Działalności Pożytku Publicznego w Gdańsku
Fot. Kazimierz Netka.
Gabriella Civico – dyrektorka Europejskiego Centrum Wolontariatu (CEV) i członkini Europejskiego Komitetu Sterującego Stowarzyszenia Społeczeństwo Obywatelskie Europy przedstawiła „Współczesny wolontariat w Europie”. Musimy zredagować priorytety europejskiego wolontariatu na przyszłe lata – na podstawie materiałów z 2011 roku oraz z bieżącego roku.
Fot. Kazimierz Netka.
Dr Anna Lubrańska – adiunkt w Uniwersytecie Łódzkim, Wydział Nauk o Wychowaniu, Instytut Psychologii zaprezentowała „Motywy współczesnych wolontariuszy w aspekcie różnic pokoleniowych”.
prof. Lucas Meijs – Rotterdam School of Management (Wyższa Szkoła Administracji), Uniwersytet Erazma mówiąc na temat: „Od pojedynczego do podwójnego zarządzania wolontariatem”, przedstawił m.in.,. energie wolontariatu. Powiedział, że można być wolontariuszką lub wolontariuszem, wcale nie wiedząc o tym.
Fot. Kazimierz Netka.
Prof. Lucas Meijs przedstawił też trzy strategie wolontariatu.
Anna Knapp – główny specjalista w Departamencie Badań Społecznych Głównego Urzędu Statystycznego w Polsce, omówiła „Wolontariat w Polsce w świetle badań prowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny”:
Fot. Kazimierz Netka.
Jak już wspomnieli wcześniej uczestnicy debat, Polska jest jednym z pierwszych krajów w UE, które rozpoczęły regularne badania statystyczne wolontariatu. Zaczęło się to w 2011 roku – mówiła Anna Knapp. Wtedy GUS, jako pierwszy urząd statystyczny w Unii Europejskiej, dokonał takich analiz. Obecnie realizowana jest trzecia edycja tych badań. Wstępne wyniki będą znane niebawem. Teraz są do dyspozycji dane z 2016 roku.
Fot. Kazimierz Netka.
Wolontariat w Polsce generuje swą pracą ponad 6 miliardów euro rocznie. W przeliczeniu na miejsca pracy jest to pół miliona etatów, czyli 4 procent pracujących w gospodarce narodowej.
Sesja II: „Wsparcie władz publicznych dla organizacji i wolontariuszy”. Moderator: Szymon Knitter – specjalista ds. projektów w Regionalnym Centrum Wolontariatu w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
Dr Christoph Steegmans – dyrektor Podwydziału ds. Zaangażowania Obywatelskiego i Wolontariatu w Ministerstwie Rodziny, Osób Starszych, Kobiet i Młodzieży Republiki Federalnej Niemiec: „Federalna służba wolontariuszy (BFD) i wolontariat społeczny – dwa niemieckie przykłady finansowanego publicznie wolontariatu”
Wojciech Kaczmarczyk – dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego „Krajowe programy wspierające wolontariat w Polsce”
Jakob Flou Kristensen – szef administracji w wydziale ds. społeczeństwa obywatelskiego i współtworzenia, gmina Aarhus w Danii: „Wsparcie szczebla lokalnego dla wolontariatu i aktywności obywatelskiej podczas pandemii COVID-19 i po jej zakończeniu – doświadczenia z Aarhus”
Fot. Kazimierz Netka.
Monika Chabior – zastępczyni Prezydent Miasta Gdańska: „Współdziałanie – miasto Gdańsk i jego wolontariusze”
Sesja III: „Nowe formy wolontariatu”. Moderator: Bartosz Rief – specjalista ds. projektów w Europejskim Centrum Solidarności
Fot. Kazimierz Netka.
Marie Trellu-Kane – prezes i założycielka Unis-Cité: „Pionierskie stowarzyszenie służby publicznej we Francji”
Fot. Kazimierz Netka.
Dorota Szostek-Rustecka – prezes zarządu Fundacji Kronenberga: „Wolontariat pracowniczy Citi – 15 lat doświadczeń w budowaniu zaangażowania pracowników”
Beata Sobusiak – wolontariuszka, reprezentująca Wolontariat Misyjny SALVATOR: „Woluntariat w najbiedniejszych regionach świata – doświadczenia z pracy w filipińskich slumsach”
Justyna Ochędzan – prezes Wielkopolskiej Rady Koordynacyjnej, Związek Organizacji Pozarządowych: „Online czy offline? Wykorzystanie technologii w zarządzaniu wolontariatem”
Fot. Kazimierz Netka.
Mariusz Bezdzietny – komendant Chorągwi Podkarpackiej Związku Harcerstwa Polskiego: „Spontaniczny wolontariat formalny i nieformalny – doświadczenia z granicy polsko-ukraińskiej”.
Podsumowania konferencji dokonał Séamus Boland – przewodniczący Grupy Organizacji Społeczeństwa Obywatelskiego, EKES. Podkreślil, że dzięki nawiązanym w Gdańsku kontaktom, będzie można działać wspólnie w przyszłości:
Fot. Kazimierz Netka.
Przewodniczący Séamus Boland wskazał m.in. na następujące ważne zagadnienia:
– wolontariat zwiększa PKB każdej gospodarki europejskiej. Ministerstwa finansów powinny pamiętać o tym.
– Wolontariuszki i wolontariusze są elastyczni. Przyjeżdżają jak najszybciej w miejsce, w którym są potrzebni.
– wolontariuszki i wolontariusze są istotami ludzkimi, a nie maszynami. Potrzebują wsparcia, szkolenia, edukacji, a przede wszystkim pomocy rządowej, samorządowej i społeczeństw. Nie są supermenami i bardzo przeżywają na przykład to, co widzą na Ukrainie, a tam dzieją się okropne rzeczy – powiedział Séamus Boland – przewodniczący Grupy Organizacji Społeczeństwa Obywatelskiego EKES.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl