Fot. Kazimierz Netka.
Trakt rekreacyjno – turystyczno – kosmiczny nad Kanałem Obry w Kościanie.
Podziwialiśmy niedawno unikatowe zaćmienie Księżyca. Do takich obserwacji trzeba znaleźć odpowiednie miejsce. Wzorem do naśladowania może być miasto Kościan, dbające i o miejską zieleń, i o dostarczanie mieszkańcom i turystom wiedzy o Wszechświecie.
Fot. Kazimierz Netka
Położone na ważnym szlaku handlowym miasto Kościan w Wielkopolsce, doskonale wykorzystuje swe atuty geograficzne i przyrodnicze. Kościan z zielenią związany jest także nazwą. Choć wydawać się może, że jego nazwa pochodzi od kości (tak pisze m.in. Józef Staszewski w publikacji: „Mały słownik. Pochodzenie i znaczenie nazw geograficznych”, wyd. „Wiedza Powszechna, Warszawa 1968), to mieszkańcy tego maoista wskazuj,a na roślinne pochodzenie tej nazwy, a konkretnie od koszczki znanej też jako skrzyp polny. Koszczka to jedna z najstarszych roślin na świcie. Wybierając się na urlop do miasta Kościan, warto więc zwrócić uwagę na pochodzenie nazwy tego grodu. A warto tam pojechać. Dzięki temu, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dał pieniądze na upiększenie Kościana. Jest tam również Obserwatorium astronomiczne – Wieża Ciśnień Kościan.
Fot. Kazimierz Netka
Miasto Kościan w latach 2011 – 2014 realizowało unijny projekt pt. „Kościański Trakt Rekreacyjny” w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 -2 013 współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Całkowita wartość inwestycji wyniosła 4,5 mln zł (4 527 607 zł), a unijne dofinansowanie prawie 3 mln zł (2 942 944 zł).
Teraz projekt Gminy Miejskiej Kościan pn. „Budowa kościańskiego traktu rekreacyjnego” – odnowienie i tworzenie nowych terenów zieleni miejskiej pełniącej funkcje rekreacyjne, zdrowotne, ochronne i biologiczne otrzymuje wsparcie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Fot. Kazimierz Netka
Okazją do zapoznania się bliżej z tym przedsięwzięciem był wyjazd studyjny Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do Wielkopolski, poświęcony tematyce zielonych i czystych miast, które stają się takie dzięki milionom złotych inwestowanym przez NFOŚiGW w poprawę jakości życia w ośrodkach miejskich. O zadaniach i dokonaniach w tym zakresie mówili m.in.: dr Kazimierz Kujda – prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW); Dominik Bąk – zastępca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; Jolanta Ratajczak – prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu; Sławomir Kmiecik – dyrektor Departamentu Promocji i Komunikacji Społecznej NFOŚiGW w Warszawie, rzecznik prasowy tej instytucji; Joanna Gorbaszewicz – główny specjalista w Departamencie Ochrony Ziemi NFOŚiGW; Donata Bieniecka z Departamentu Promocji i Komunikacji Społecznej NFOŚiGW w Warszawie. W Kościanie o sukcesach, planach tego miasta opowiadali m.in.: Michał Jurga – burmistrz Miasta Kościana; Maciej Kasprzak – zastępca burmistrza Miasta Kościan.
Fot. Kazimierz Netka
Istotą traktu rekreacyjnego w Kościanie jest zieleń miejska pełniąca funkcje rekreacyjne, zdrowotne, ochronne i biologiczne; zieleń znajdująca się w dolinie rzeki Obry. Oficjalna nazwa obecnie realizowanego projektu brzmi: „Budowa kościańskiego traktu rekreacyjnego – etap VI”, Beneficjent: Gmina Kościan. Koszty projektu całkowite – około 3,4 mln zł. Dofinansowanie przyznane przez NFOŚiGW: blisko 3 mln zł (2 868 244 zł). Jest to dotacja pokrywająca 85% kosztów kwalifikowanych,, a pochodząca z Funduszu Spójności, II oś priorytetowa Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, działanie 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego. Do zawarcia umowy z NFOŚiGW doszło30 października 2017 r. Zakończenie prac: 1 grudnia 2018 r
Celem projektu jest poprawa jakości środowiska naturalnego i poprawa jakości życia mieszkańców Gminy Miejskiej Kościan poprzez odnowienie i tworzenie nowych terenów zieleni miejskiej pełniącej funkcje rekreacyjne, zdrowotne, ochronne i biologiczne.
Fot. Kazimierz Netka
Zakres projektu jest następujący: zagospodarowanie Bulwaru Kościańskiego (przebudowa nawierzchni utwardzonych dla ruchu pieszego i rowerowego, budowa schodów terenowych, budowa elementów małej architektury, umocnienie skarp, budowę wielopiętrowych układów zieleni); przebudowę i zagospodarowanie Łazienek Kościańskich (budowa wielopiętrowych układów zieleni, ukształtowanie góry Ferfeta, niwelacja terenu, budowa elementów małej architektury, umocnienie skarp).
Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy Gminy Miejskiej Kościan. Chodzi m.in. o następujące pozytywne skutki społeczno – gospodarcze: poprawa jakości środowiska naturalnego na terenie miasta; izolowanie przed hałasem i zanieczyszczeniami powietrza; posadzenie roślin drzewiastych najkorzystniej oddziałujących na klimat miasta; wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców; uporządkowanie istniejącego zagospodarowania Bulwaru i Łazienek Kościańskich; stworzenie atrakcyjnej oferty spędzania wolnego czasu, bezpłatnej i dostępnej dla każdego; propagowanie zdrowego tryb życia w społeczeństwie.
Oto planowane efekty ekologiczne: w jednym ośrodku miejskim zostanie odnowiona zieleń; przybędzie prawie ćwierć hektara powierzchnia biologicznie czynnej; łączna powierzchnia terenów zieleni objętych projektami wyniesie prawie 4.5 hektara.
Fot. Kazimierz Netka
Budowa traktu rekreacyjno – przyrodniczego w Kościanie będzie dużym wzmocnieniem atrakcyjności turystycznej tego miasta. Ma ono w swej ofercie już jedną unikatową propozycje: obserwatorium astronomiczne i ściana wspinaczkowa w byłej Wieży Ciśnień.
Fot. Kazimierz Netka
Obserwatorium astronomiczne w Kościanie prowadzi działalność dydaktyczną i popularyzatorską. Jest ona realizowana poprzez organizację spotkań, w trakcie których prowadzone są teleskopowe obserwacje nieba; podczas wykładów popularnonaukowych, warsztatów, a także lekcji. Adresatami tych propozycji są zarówno najmłodsi (grupy przedszkolne), młodzież szkolna, jak i dorośli. Ideą działalności obserwatorium w Kościanie jest, aby każdy zainteresowany astronomią (niezależnie od jego wiedzy), mógł w nim zaspokoić swoją ciekawość. Opiekunem obserwatorium astronomicznego jest absolwent astronomii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (UAM), Mateusz Maliczak. Korzysta on ze wsparcia merytorycznego Obserwatorium Astronomicznego UAM, który objął patronatem kościański projekt – wynika z informacji, zawartych na stronie internetowej http://wieza.koscian.pl/obserwatorium.html .
Fot. Kazimierz Netka
Troszcząc się o to, co mamy na Ziemi i w ziemi, wykorzystujmy owe zasoby do poznawania Kosmosu. Wieże ciśnień są w różnych miejscowościach; także w dużych miastach. Najczęściej stoją przy szlakach kolejowych. Warto je zaadaptować do edukacji astronomicznej. Natomiast godnym naśladowania jest oczywiście miasto Kościan, jeśli chodzi o zagospodarowanie zabytkowej wieży ciśnień. Jeśli chodzi o edukacje astronomiczną, przykład warto brać również województwa kujawsko – pomorskiego, które buduje astrobazy – przyszkolne, dostępne dla wszystkich, obserwatoria astronomiczne. Warto iść w tym kierunku, bowiem, jak wiadomo, kilka lat temu powstała Polska Agencja Kosmiczna, a ludzie, urodzenie nad Wisłą, lub w jej dolinie pracujący, mają olbrzymie zasługi dla świata jeśli chodzi o poznawanie Wszechświata. Takie zasługi mają np. Mikołaj Kopernik, Jan Heweliusz, czy współczesny naukowiec prof. Aleksander Wolszczan – odkrywca pierwszych planet znajdujących się poza Układem Słonecznym.
Kazimierz Netka